اخلاص چیست؟ و مخلص کیست؟

اخلاص چیست؟ و مخلص کیست؟

حقیقت اخلاص این است که عمل خالص برای خداوند باشد و جز خداوند داعی دیگری در انجام عمل نباشد. اخلاص و قصد قربت با هم مرتبط هستند و اگر اخلاص به طور کامل وجود داشته باشد همان قصد قربت می باشد و اگر قصد قربت هم کامل باشد همان اخلاص می باشد. قصد قربت خالص به این معنا است که فقط خدا را در نظر داشته باشد و نه غیر خداوند را که همان اخلاص است. در جایی که هم قربت وجود دارد و هم ریا در آن جا قربت کامل نیست.

خداوند در قرآن کریم به صورت‌های گوناگونی چون:

«مَن اسلَمَ وَجهَهُ لِلَّهِ»، «فی سَبیلِ اللَّهِ»، «یُریدونَ وجهَ اللَّهِ»، «رَجُلًا سَلَمًا»، به‌ گونه‌ای از اخلاص سخن به میان آورده و به برخی از آثار آن نیز اشاره نمود ه است که در ذیل ذکر می‌شود.

نیکوکار باشد:

کسی‌ که روی خود را تسلیم خدا کند و نیکوکار باشد، پاداش او نزد پروردگارش ثابت است، نه ترسی بر آن‌ها است و نه غمگین می‌شوند: «بَلی‌ مَن اسلَمَ وَجهَهُ لِلَّهِ و هُوَ مُحسِنٌ فَلَهُ اجرُهُ عِندَ رَبّهِ و لا خَوفٌ عَلَیهِم و لا هُم یَحزَنون». آیه ۲۶۲

مال خود را انفاق کند:

کسانی‌ که اموال خود را در راه خدا انفاق می‌کنند، همانند بذری است که هفت خوشه برویاند و در هر خوشه صد دانه باشد و خداوند برای هر کسی که بخواهد، فزونی می‌دهد و خداوند، گشایشگرِ دانا است: «مَثَلُ الَّذینَ یُنفِقونَ امولَهُم فی سَبیلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّهٍ انبَتَت سَبعَ سَنابِلَ فی کُلّ سُنبُلَهٍ مِائَهُ حَبَّهٍ واللَّهُ یُضعِفُ لِمَن یَشاءُ واللَّهُ وسِعٌ عَلیم».

طبق آیه یاد شده، انفاق در راه خدا تا ۷۰۰ برابر و یا برای برخی به مقتضای حکمت و رحمت واسعه الهی بیشتر خواهد شد. گرچه انفاق در راه خدا در این آیه، به انفاق در جهاد اشاره دارد، ولی این اثر برای همه انفاق‌هایی که در راه خدا انجام می‌گیرد خواهد بود.

آنان که طالب رضای الهی هستند رستگارانند: «… ذلِکَ خَیرٌ لِلَّذینَ یُریدونَ وجهَ اللَّهِ و اولکَ هُمُ المُفلِحون»

در آیه ۲۹ زمر خداوند مثالی را مطرح، و در آن، دو نفر را با یکدیگر مقایسه می‌کند. مردی مملوک را که شرکایی است و آنان پیوسته درباره او باهم به مشاجره مشغول‌اند و مردی که فقط تسلیم یک نفر است؛ سپس این پرسش را طرح می‌کند که آیا این دو یکسان‌اند: «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلًا فیهِ شُرَکاءُ مُتَشکِسونَ و رَجُلًا سَلَمًا لِرَجُلٍ هَل یَستَویانِ مَثَلًا». گویا عدم تساوی این‌ دو با یکدیگر و امتیاز شخص دوم به این جهت است که همّت او صرفاً متوجّه فرد خاصّی است و به همین دلیل، خاطر آسوده‌ای دارد؛ بنابراین، شخصی که خود را برای خدا خالص کرده، همیشه دارای آرامش خاطر است

امام علی علیه السلام فرمود کسی که آشکار و نهانش و گفتار و کردارش با هم متفاوت نباشد امانت را ادا کرده و عبادت را خالص ساخته است.

اما صادق علیه السلام فرمود عمل خالص آن است که نخواهی کسی جز خداوند تو را بر آن بستاید.

از عیسی مسیح علیه السلام پرسیدند یا روح الله مخلص کیست فرمود کسی که عمل را برای خدا انجام می دهد و دوست ندارد کسی او را بر آن عمل ستایش و تعریف کند.

منبع تله تکست سیما