زندگی اجتماعی مستلزم حقوقی جامع و قوانینی متقن

زندگی اجتماعی و ارتباطات مستلزم حقوقی جامع، قوانینی متقن و مشخص

“انسان” موجود بسیار با عظمت و با ارزشی است؛ به فرمودۀ امیرالمؤمنین علیه السلام:«عالَمی در او پیچیده شده است»؛ تمامی ابعاد مقامات ملکوتی، یا درجات حیوانی، یا حتی رشد نباتی و ویژگی‌های جمادی در او جمع شده است. هم می‌تواند “خلیفه الله” شود و هم می‌تواند “کَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ – مانند چارپایان، بلکه پست‌تر” شود و هم می‌تواند “مانند سنگ و حتی سخت‌تر شود”، چنان  که فرمود:

«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُکُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِکَ فَهِیَ کَالْحِجَارَهِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَهً وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَهِ لَمَا یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَهِ اللَّهِ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ» (البقره، ۷۴)

ترجمه: سپس دلهاى شما بعد از این واقعه سخت شد؛ همچون سنگ، یا سخت‌تر! چرا که پاره‌اى از سنگها مى‌شکافد، و از آن نهرها جارى مى‌شود؛ و پاره‌اى از آنها شکاف برمى دارد، و آب از آن تراوش مى‌کند؛ و پاره اى از خوف خدا (از فراز کوه) به زیر مى‌افتد؛ (اما دلهاى شما، نه از خوف خدا مى‌تپد، و نه سرچشمه علم و دانش و عواطف انسانى است!) و خداوند از اعمال شما غافل نیست.

●- این “انسان”با این ویژگی‌های عجیب، زندگی اجتماعی دارد که مستلزم برقراری ارتباطات با هر چه هست می‌باشد، از ارتباط با خالق و ربّش گرفته، تا ارتباط با اولیای خدا، تا ارتباط با همنوعان، و حتی ارتباط با طبیعت.

بنابراین،  “زندگی اجتماعی و ارتباطات”، مسألۀ ساده‌ای نیست که بخواهند آن را در لودگی و بی‌بند و باری و خوشگذرانی ظاهری و فساد، تعریف کنند؛ بلکه مستلزم حقوقی جامع، قوانینی متقن و چارچوب‌های مشخصی می‌باشد.

حال چه کسی باید تبیین کند که این حقوق و چارچوب‌ها و احکام زندگی اجتماعی و ارتباطات چیست؟ خدایی که خلق کرده، ربوبیّت و هدایت به سوی رشد و کمال می‌کند، یا افراد جاهل و تابع هوای نفس خود و دیگران.

«إِذْ جَعَلَ الَّذِینَ کَفَرُوا فِی قُلُوبِهِمُ الْحَمِیَّهَ حَمِیَّهَ الْجَاهِلِیَّهِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَکِینَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِینَ وَأَلْزَمَهُمْ کَلِمَهَ التَّقْوَى وَکَانُوا أَحَقَّ بِهَا وَأَهْلَهَا وَکَانَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمًا» (الفتح، ۲۶)

ترجمه: (به خاطر بیاورید) هنگامى را که کافران در دلهاى خود خشم و نخوت جاهلیّت داشتند؛ و (در مقابل،) خداوند آرامش و سکینۀ خود را بر فرستادۀ خویش و مؤمنان نازل فرمود و آنها را به حقیقت تقوا ملزم ساخت، و آنان از هر کس شایسته‌تر و اهل آن بودند؛ و خداوند به همه چیز دانا است.

نکته:

ارتباطات سالم در یک جامعه، روابط اجتماعی سالم و زندگی مدنی واقعی را پدید می‌آورد و مصداق اجرایی امر خداوند متعال می‌شود که به بندگان مؤمنش چنین فرموده: «… وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ – و (همواره) در راه نیکى و پرهیزگارى با هم تعاون کنید (مرتبط شوید و همکاری کنید)! و (هرگز) در راه گناه و تعدّى همکارى ننمایید! و از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید که مجازات خدا شدید است»

نقل از پاسخ به شبهات https://www.x-shobhe.com/