مراقبت از پوست، نکاتی برای داشتن پوستی زیبا!

مراقبت از پوست، نکاتی برای داشتن پوستی زیبا!

پوست ارگانیسم (سامانهٔ زنده از اعضا) و عضوی کشسانی و حیاتی است که تمام سطح بیرونی بدن را می پوشاند و بدن را از دنیای بیرون جدا می کند.

پوست به عنوان پوسته محافظ، با ضخامت یک تا دو میلی متر، مساحتی بین یک و نیم تا دو متر مربع را در یک بزرگسال با جثه متوسط ​​پوشش می دهد و از کم آبی و تأثیرات مضر مانند عوامل بیماری زا و نور خورشید محافظت می کند، اما این محافظت زمانی بیشترین تأثیر را دارد که سطح آن دست نخورده باقی بماند، زخمها ممکن است عفونی شوند و به باکتریها، که بعضی از آن‌ها در سطح پوست زندگی می‌کنند، اجازه دهند که وارد جریان خون شوند.

اندام پوستی حدود سه و نیم تا ده کیلوگرم وزن دارد، رنگ پوست از فردی به فرد دیگر تفاوت دارد، این تفاوت به مقدار خون، محتوای رنگدانه و ضخامت اپیدرم (لایه‌های اصلی پوست) بستگی دارد.غییر

پوست همچنین یک نقش اساسی در تنظیم دمای بدن ایفا می‌کند و زمانیکه در معرض تابش نور خورشید قرار می‌گیرد، ویتامین (D) تولید می‌نماید که برای ایجاد استخوانهای قوی لازم است.

پوست از چند لایه تشکیل شده است؟

پوست از سه لایه تشکیل شده است، از بیرون به داخل، عبارتند از:

• اپیدرم (روپوست یا سطحی ترین لایه پوست)
• درم یا کوریم (لایه‌ای از پوست بین اپیدرم و بافت‌های زیر جلدی)
• هیپودرم (زیر پوست در ساختار پوست عمیق‌ترین بخش محسوب می‌شود)

اپیدرم

اپیدرم لایه سطحی پوست، مرز بین بدن ما و دنیای خارج است و عصب ندارد.

اپیدرم عمدتاً از یک لایه شاخی تشکیل شده است و دائماً خود را از زیر  تجدید می کند.

اپیدرم از دو لایه اصلی تشکیل شده است:

• خارجی‌ترین لایه ی سطح روی پوست (استراتوم شاخی)
• لایه زاینده (stratum germinativum)

لایه زاینده به چند لایه تقسیم می شود. از پایین به بالا اینها عبارتند از:

• لایه سلولی پایه (لایه بازال)
• لایه سنگفرشی یا خال‌دار (stratum spinosum)
• لایه دانه‌دار یا گرانولر (stratum granulosum)
• لایه سلولی براق (stratum lucidum)

عملکرد اپیدرم محافظت از ارگانیسم بدن در برابر تاثیرات مخرب خارجی است.

اپیدرم چه مشکلاتی می تواند ایجاد کند؟

اختلال در لایه شاخی باعث ایجاد دیسکراتوز می شود. (دیسکراتوز یک بیماری پوستی است که موجب ایجاد لکه‌های تیره روی پوست و روی گردن فرد می‌شود.)

ضخیم تر شدن بیش از حد معمول، لایه سنگفرشی یا خال‌دار موجب آکانتوز (ضخیم شدن یا تیرگی پوست) می شود.

اگر لایه سلولی گرانول بسیار ضخیم باشد به آن گرانولوز می گویند.

 ضخیم شدن لایه شاخی هیپرکراتوزیس نامیده می شود(ضخامت طبقه شاخی پوست به دلیل میزان بیش از حد و غیرطبیعی کراتین پوست)

درم یا کوریم

درم وسط سه لایه پوست قرار دارد و از بافت همبند سفت تشکیل شده و شامل غدد چربی است. احساس لامسه ما از گیرنده‌هایی که در قسمت درم پوست وجود دارند و به فشار، ارتعاش، گرما، سرما و درد پاسخ می‌دهند، ناشی می‌شود. در هر ثانیه، میلیاردها پیام از تحریکات دریافت شده در سرتاسر بدن به مغز ارسال شده و درآنجا این پیامها به صورت یک «تصویر» حسی در می‌آید و فرد را از خطراتی مثل یک وسیله داغ، آگاه می‌سازند، بعضی نواحی حسی مثل انتهای انگشتان، دارای تراکم بالایی از گیرنده‌ها هستند.

درم به دو لایه تقسیم می شود:

• Stratum papillare لایه بیرونی مجاور اپیدرم
• Stratum reticulare لایه داخلی

هیپودرم (subcutis)

هیپودرم بافت زیر جلدی که  پوست را به بافت‌های ماهیچه‌ای متصل می‌کند.

وظیفه پوست چیست؟

عملکرد محافظتی: وظیفه پوست در درجه اول محافظت از بدن است.

محافظت طبیعی در برابر آفتاب: یکی دیگر از وظایف مهم پوست انعکاس و جذب نور خورشید توسط لایه شاخی و لایه سطحی پوست است. (قرار گرفتن مکرر در معرض نور UV-B باعث ضخیم شدن لایه بالایی پوست می شود و در عرض دو تا سه هفته، پینه ایجاد می‌شود که برای هفته‌ها دوام می‌آورد.)

عملکرد حفاظتی در داخل: عملکرد محافظتی کوتیس (منطقه اتصال بین دو لایه پوست درم و اپیدرم) به سمت داخل شامل تشکیل آنتی بادی است.

تنظیم حرارت: انقباض رگ های پوستی از انتشار گرمای بیش از حد جلوگیری می کند، از طرفی با انبساط عروق گرما آزاد می شود و از تجمع گرما در بدن جلوگیری می شود، عرق آزاد شده و برای تنظیم گرما تبخیر می شود.

ادراک حسی: پوست محرک هایی مانند فشار، دما و درد را از طریق گیرنده های خاص ثبت می کند، همه این گیرنده ها در تراکم و تعداد متفاوت در پوست و همچنین غشاهای مخاطی (به ویژه روی زبان) یافت می شوند.

نکاتی برای داشتن پوستی زیبا!

 پوست بزرگترین اندام ماست، یک اندام تنفسی و محافظ، ظاهر ما نیز به شدت تحت تأثیر پوست ما است. بنابراین مهم است که از آن به خوبی مراقبت کنیم، مراقبت از پوست شامل پاکسازی، مراقبت روزانه تا محافظت در برابر آفتاب و سایر عوامل بیماری زا است.

پوست برای اینکه احساس خوبی داشته باشد، به یک روال مراقبت روزانه، متناسب با پوست نیاز دارد، برای مثال پوست خشک نیازهای متفاوتی نسبت به پوست چرب دارد.

پوست صورت در تمام طول سال در معرض عوامل خارجی مانند آفتاب و آلودگی هوا قرار دارد، برخی افراد نیزاز لوازم  آرایشی استفاده می کنند، بنابراین پاکسازی کامل صورت از اهمیت بالایی برخوردار است.

پوست های چرب

غدد چربی در درم قرار دارند آنها به طور مداوم مخلوطی از مواد چرب به نام سبوم تولید می کنند، سبوم از تری گلیسیرید، اسیدهای چرب، موم و کلسترول و همچنین پروتئین تشکیل شده است که ترکیب دقیق آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ بنابراین میزان چربی پوست در افراد مختلف متفاوت است، وظیفه سبوم روان کردن سطح پوست و جلوگیری از خشک شدن آن است، علاوه بر این، سبوم از پوست در برابر تأثیرات خارجی و نفوذ عوامل بیماری زا محافظت می کند، گاهی اوقات غدد چربی، سبوم را بیش از حد تولید می کنند، در نتیجه پوست چرب با منافذ بزرگ ایجاد می شود. پوست چرب ضخیم تر از پوست معمولی است و تمایل به ایجاد پینه و ناخالصی هایی مانند جوش های سرسیاه و جوش دارد، این عوارض جانبی آزاردهنده پوست چرب زمانی رخ می دهد که غدد چربی فردی به دلیل تولید بیش از حد مسدود می شوند. سپس سبوم دیگر نمی تواند تخلیه شود، که منجر به افزایش کلونیزاسیون باکتری های خود پوست می شود، میکروارگانیسم ها سبوم را تجزیه کرده و اسیدهای چرب آزاد تولید می کنند و اینها به نوبه خود باعث التهاب می شوند که خود را به شکل جوش های سرسیاه و جوش نشان می دهد. در بدترین حالت، آکنه شکل می گیرد که می تواند نه تنها صورت، بلکه پشت و شانه ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

عوامل مختلف تاثیرگذار

عوامل مختلفی مسئول تولید بیش از حد سبوم هستند، در بیشتر موارد، علت چربی پوست در تحریک غدد چربی توسط آندروژن ها، یعنی هورمون های جنسی مردانه است. بدن زن نیز این هورمون ها را تولید می کند، بنابراین پوست چرب می تواند هم در مردان و هم در زنان ایجاد شود.

پوست چرب به خصوص در دوران بلوغ به دلیل افزایش تولید آندروژن رایج است، با افزایش سن، معمولاً رنگ پوست به حالت عادی باز می گردد.

عوامل دیگری که به چرب شدن  پوست کمک می کنند عبارتند از:

• استرس
• رژیم غذایی نامتعادل با چربی و قند زیاد
• مصرف الکل
• اختلال در عملکرد قشر آدرنال
• اختلال در عملکرد تخمدان
• استعداد خانوادگی
• بیماری عصبی
• برخی از داروها مانند کورتیکواستروئیدها نیز می توانند نه تنها پوست چرب، بلکه حتی آکنه ایجاد کنند.

 پوست چرب بیشتر روی صورت و گاهی اوقات نواحی بالای شانه و پشت را نیز درگیر می کند. اگر پوست چرب دارید، چند کار وجود دارد که می توانید انجام دهید.

در برابر پوست چرب چه کنیم؟

پوست چرب و براق به خصوص روی صورت آزاردهنده است، پوست مات با منافذ ریز ایده آل زیبایی محسوب می شود.

اساساً پوست چرب نسبت به تأثیرات محیطی مانند گرما، سرما و آفتاب نسبتاً غیر حساس است و در مقایسه با پوست معمولی، برای مدت طولانی تری سفت می ماند و چروک ایجاد نمی کند با این حال، پاکسازی منظم و کامل برای پوست های چرب مهم است.

در زمان پاکسازی باید مراقب باشید که پوست چرب به طور کامل از بین نرود، این کار باعث از بین رفتن پوشش طبیعی چربی پوست (جبه اسیدی محافظ) می شود و همچنین غدد چربی را تحریک می کند تا سبوم بیشتری تولید کنند تا از دست دادن چربی جبران شود.

در داروخانه ها می توانید داروهای موثر متعددی برای پوست چرب پیدا کنید، این محصولات چربی اضافی را جذب می کنند، آن را می بندند، تولید غدد چربی را کاهش می دهند و با ناخالصی های پوست مقابله می کنند، به این ترتیب پوست چرب خود را به آرامی و به طور موثر تمیز کرده و از آن مراقبت می کنید.

• شیر پاک کن با خاصیت جذب چربی
• کرم ها یا ژل های شستشو با مقدار pH خنثی یا کمی اسیدی (۵.۵) متناسب با مقدار pH طبیعی سطح پوست
• لایه برداری برای پوست های چرب
• تونیک صورت با ترکیبات آنتی باکتریال
• کرم های مراقبتی مرطوب کننده و بدون چربی با محافظت سبک در برابر اشعه ماوراء بنفش

رژیم غذایی مناسب

آنچه می خوریم تأثیر زیادی روی پوست ما دارد، بنابراین انتخاب غذا نقش مهمی در مبارزه با پوست چرب ایفا می کند، رژیم غذایی و عادات نوشیدن باید بازنگری و در صورت لزوم بهینه شود؛ خوردن چربی و شکر کم بسیار مهم است، زیرا هر دو می توانند تولید سبوم را بیشتر تحریک کنند. یک رژیم غذایی متعادل با میوه ها و سبزیجات فراوان که تمام مواد مغذی مورد نیاز پوست را تامین می کند و علاوه بر این تولید سبوم را تحریک نمی کند، برای پوست های چرب توصیه می شود.

در منوی غذایی فرآورده های حیوانی باید در حد اعتدال قرار داشته باشند، زیرا معمولاً حاوی مقدار زیادی اسیدهای چرب اشباع شده هستند که فشار بیشتری به پوست چرب وارد می کند. اگر پوست چرب دارید، باید مطمئن شوید که به اندازه کافی و ترجیحاً آب معدنی می نوشید. کارشناسان همچنین دریافت ویتامین A و روی کافی از طریق غذا را توصیه می کنند که  هر دو تاثیر مثبتی بر پوست چرب دارند.

منابع غنی ویتامین A جگر، ماهی دریایی، کره و پنیر هستند.

به شکل پیش ساز بتاکاروتن در سبزیجات و میوه ها مانند هویج، اسفناج، کلم بروکلی ، فلفل، گیلاس یا گریپ فروت یافت می شود.

گندم، تخمه آفتابگردان، سبوس گندم، بادام هندی، پنیر و آجیل سرشار از روی هستند.

در برخی موارد تامین مواد از طریق مکمل های غذایی می تواند در برابر پوست های چرب مفید باشد. با این حال، شما هرگز نباید بدون مشورت پزشک در این مورد تصمیم بگیرید. از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف اضافی ویتامین A یا روی برای شما منطقی است یا خیر، زیرا مصرف بیش از حد مکمل های غذایی همیشه خطر مواد تشکیل دهنده مربوطه را با عواقب منفی برای ارگانیسم بدن در پی دارند.

درمان های خانگی برای پوست های چرب

اگر می‌خواهید به روشی طبیعی فراتر از رژیم غذایی مناسب، کاری بر علیه پوست چرب انجام دهید، می‌توانید از درمان‌های خانگی ثابت شده استفاده کنید.

آلوئه ورا، آب خیار، بابونه، سبوس بادام، گل همیشه بهار، بومادران، کلم ترش، گوجه فرنگی، گردو، سبوس گندم، لیمو

از این محصولات طبیعی می توان برای ایجاد مخلوط های پاک کننده و مراقبتی بسیار موثر برای پوست های چرب استفاده کرد:

تهیه شیر پاک کن از آب خیار و زرده تخم مرغ

یک خیار تازه را ورقه ای برش دهید، آنها را در یک ظرف بریزید و کمی آب اضافه کنید و اجازه دهید حداقل یکساعت بماند، سپس مقداری از آب خیار را با زرده تخم مرغ مخلوط کرده و صورت خود را به آرامی تمیز کنید.

خمیر شستشوی سبوس بادام

یک فنجان سبوس بادام را با ۲۵۰ میلی لیتر شیر کامل و ۱۵ میلی لیتر روغن بادام مخلوط کنید تا خمیر یکدستی به دست آید، خمیر را روی صورت بمالید و با حرکات دایره ای ملایم ماساژ دهید. سپس با آب ولرم تمیز کنید.

حمام بخار با بابونه

بخار منافذ را تمیز می کند و پوست را تسکین می دهد، برای این کار، دو قاشق غذاخوری شکوفه بابونه یا گل همیشه بهار را به حدود ۱.۵ لیتر آب جوش بریزید واجازه دهید مخلوط به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد، سپس سر خود را حدود ۳۰ سانتی متر بالای آن به مدت حدود ۱۵ دقیقه خم کنید.

برای افزایش اثر، می توانید یک حوله را روی سر و کاسه قرار دهید تا بخار از آن خارج نشود. همچنین می توانید یک دستمال آرایشی آغشته کنید و به آرامی پوست را تمیز کنید.

ماسک صورت با کلم ترش

غیر معمول اما موثر است، کلم ترش خام را حدود ۲۰ دقیقه روی پوست بمالید. این گیاه دارای اثر شفاف کننده و آرام بخش است.