التهاب چیست، و چرا باید به آن اهمیت داد.
التهاب از واژه لاتین inflammare گرفته شده
التهاب بسیار پیچیده است و می تواند دلایل متعددی داشته باشد و علامت های مختلفی دارد.
التهاب پاسخ سیستم ایمنی بدن به یک عامل تحریک کننده است. تحریک کننده ممکن است یک میکروب باشد یا یک جسم خارجی، مانند یک شکاف در انگشت باشد.
این بدان معنی است که التهاب فقط زمانی شروع نمی شود که مثلاً زخمی که قبلاً توسط باکتری ها آلوده شده باشد، این کار از زمانی شروع می شود که بدن در تلاش است تا با محرک مضر مبارزه کند.
با ایجاد التهاب سلولهای دفاعی بدن تحت تاثیر قرار می گیرند و در مقابل مهاجمان خارجی و یا سموم شروع به حمله و مرمت و بازسازی سازه های آسیب دیده می کنند.
همه ما با التهاب حاد (کوتاه مدت) آشنا هستیم. به عنوان مثال انگشت ما به شکلی گزیده شود و یا ضربه ای وارد گردد متورم خواهد شد. اینگونه التهاب ها با واکنش سیستم ایمنی بدن با انجام نوسازی بهبود پیدا می کند. التهاب حاد یک فرایند طبیعی برای محافظت از بدن است.
التهاب حاد در عرض چند ثانیه تا چند دقیقه پس از آسیب دیدگی بافت آغاز می شود.
علائم التهاب حاد: درد، گرما، قرمزی و تورم است.
نوع دیگری از التهاب وجود دارد که توسط عوامل بیماری زا مانند باکتری ها و ویروس ها ایجاد می شود و می تواند هر بخشی از بدن را درگیر کند.
به عنوان مثال بیماری قلبی و عروقی آترواسکلروز که با التهاب و تشکیل پلاک در دیواره های شریانی شایع است و با پیشرفت بیماری خطر حوادث قلبی عروقی وجود دارد.
عامل اصلی التهاب در بخشهای مختلف بدن رژیم غذایی نامناسب می باشد. مطالعات متعدد نشان می دهد که عدم تعادل در جمعیت باکتریایی روده می تواند به چاقی، التهاب سیستمیک و اختلال متابولیک منجر شود.
فعالیت بدنی منظم می تواند در کاهش نشانه های التهاب موثر باشد.
متداول ترین علل التهاب عبارتند از:
- پاتوژن ها مانند باکتری ها، ویروس ها یا قارچ ها
- صدمات خارجی مانند خراشیدن یا آسیب دیدن بدن بوسیله اشیاء خارجی (به عنوان مثال خار در انگشت)
- اثرات مواد شیمیایی یا تابش مضر
- بیماری ها یا شرایط پزشکی که باعث التهاب می شوند مثلا: التهاب مثانه، التهاب برونش، التهاب گوش میانی، بیماری که در آن پوست ملتهب است.
پاسخهای کلی در بدن
اگر التهاب شدید باشد، می تواند باعث واکنش های عمومی در بدن شود. که ممکن است علائم و نشانه های زیر را شامل شود:
- بیماران عموماً احساس فرسودگی و تب دارند.
- تغییر در خون، مانند افزایش تعداد سلولهای سیستم ایمنی بدن. یک عارضه بسیار نادر اما خطرناک است که Septicemia (مسمومیت خون) نامیده می شود، علائم احتمالی این عارضه شامل لرز، و تب بسیار بالا است. اگر باکتری ها به سرعت در قسمت خاصی از بدن تکثیر شوند و ناگهان بسیاری از آنها وارد جریان خون شوند ممکن است Septicemia رخ دهد. سپتیسمی یک اورژانس پزشکی است و باید در اسرع وقت توسط پزشک معالجه شود.
وقتی که التهاب وجود دارد چه اتفاقی می افتد.
هنگامی که التهابی در بدن رخ دهد، ممکن است سلولهای مختلف سیستم ایمنی بدن درگیر شوند آنها مواد مختلفی را منتشر می کنند که به عنوان واسطه های التهابی شناخته می شوند که شامل هورمونهای bradykinin و histamine است آنها باعث می شوند رگ های خونی کوچک در بافت گسترده تر (گشاد) شوند در نتیجه خون بیشتری به بافت آسیب دیده می رسد به همین دلیل، مناطق ملتهب قرمز شده و احساس گرما می کنند.
افزایش جریان خون سلولهای سیستم ایمنی بیشتری را به بافت آسیب دیده منتقل می کند، و به روند بهبودی کمک می کند. علاوه بر این، هر دو هورمون رشته عصبی را تحریک می کنند و باعث می شوند سیگنال های درد به مغز ارسال شوند.